Urlop ojcowski 2023

Narodziny dziecka to piękny, ale i wymagający czas dla każdego rodzica. Nowe wyzwania przed jakimi muszą stanąć świeżo upieczeni rodzicie, wymuszają poświęcenie oraz uwagę każdego z nich. Kluczowym elementem jest czas, dzięki któremu każdy rodzic może oswoić się z nową sytuacją. Ile dokładnie mają tego czasu pracujący ojcowie? Zgodnie z Kodeksem Pracy, każdemu tacie pracującemu na umowie o pracę przysługuje urlop ojcowski. Dotychczasowe przepisy regulujące zasady korzystania z urlopu ojcowskiego zostały zmienione ustawą z 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw, które mają wejść w życie 1 lutego 2023 r. Są to zmiany w Kodeksie pracy w zakresie prawa do urlopu ojcowskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego, które przysługują rodzicom adopcyjnym. Sprawdź, jak zmieni się urlop ojcowski 2023 i czym się on różni od urlopu macierzyńskiego.

Co to jest urlop ojcowski?

Prawo do urlopu ojcowskiego jest wyłącznym i samodzielnym prawem ojca niezależnym od uprawnień matki dziecka i przysługuje także w sytuacji, gdy matka nie jest pracownicą i nie może korzystać z urlopów związanych z urodzeniem dziecka. Co ważne, urlop ojcowski nie jest udzielany w ramach urlopu okolicznościowego w związku z narodzinami dziecka. Należy pamiętać, że urlop ojcowski jest prawem osobisty i nie można przenieść go na matkę dziecka. Oznacza to, że niewykorzystanie przysługującego urlopu równa się z przepadnięciem dodatkowych dni wolnych. Nie ma znaczenia również to, czy matka dziecka jest pracownicą i czy przysługuje jej urlop macierzyński, a nawet to, czy jest ubezpieczona. Aby ojciec mógł skorzystać z urlopu ojcowskiego nie musi też pozostawać w związku małżeńskim z matką dziecka.

Komu przysługuje urlop ojcowski?

Zasady udzielania urlopu ojcowskiego reguluje art. 182 Kodeksu pracy. Prawo do niego przysługuje wyłącznie pracownikom zatrudnionym na umowie o pracę, niezależnie od wymiaru czasu zatrudnienia (np. połowy etatu). Może z niego skorzystać każdy etatowiec czynnie uczestniczący w wychowywaniu dziecka – nawet mimo rozwodu z jego matką. Urlop ten nie przysługuje tylko wtedy, gdy ojciec został pozbawiony praw rodzicielskich, nie utrzymuje kontaktu z dzieckiem kontaktu lub nie ma do takiego kontaktu prawa.

Kiedy można skorzystać z urlopu ojcowskiego?

Dotychczas obowiązujące przepisy mówiły nam o tym, że ojciec wychowujący dziecko ma prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze do 2 tygodni, nie dłużej jednak niż:

• Do ukończenia przez dziecko 24 miesiąca życia;
• Do upływu 24 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie dziecka i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10 roku życia;

Urlop ojcowski może być wykorzystany jednorazowo albo nie więcej niż w 2 częściach, z których żadna nie może być krótsza niż tydzień.

Ile wynosi urlop ojcowski 2023?

Zgodnie z aktualnie obowiązującymi regulacjami Kodeksu pracy, ojciec dziecka ma możliwość skorzystania z urlopu ojcowskiego 2023 w wymiarze 2 tygodni do ukończenia przez dziecko 24 miesiąca życia. Zgodnie z projektowanymi przepisami, narzuconymi przez unijne regulacje, po wejściu w życie najnowszych rozwiązań czas ten ulegnie skróceniu do 12 miesiąca życia dziecka (czyli wrócimy do regulacji sprzed 2018 roku). Dyrektywa wiążę bowiem prawo do urlopu ojcowskiego z narodzinami dziecka i ma spowodować wzrost zaangażowania w opiekę nad niemowlęciem przez ojców oraz przyczynić się do bardziej sprawiedliwego podziału obowiązków między rodzicami.

Kto płaci za urlop ojcowski 2023 ZUS czy pracodawca?

Tak jak dotąd, urlop ojcowski będzie udzielany na wniosek pracownika, który należy złożyć najpóźniej 7 dni przed rozpoczęciem tego urlopu. Pozostanie także możliwość podzielenia urlopu ojcowskiego na 2 części (po 7 dni każda). Niezależnie od tego, czy świeżo upieczony tata zostanie rodzicem jednej pociechy przy jednym porodzie, dwojaczków czy trojaczków, wymiar jego urlopu ojcowskiego pozostanie bez zmian. Wynagrodzenie za okres urlopu ojcowskiego przysługuje w pełnym, 100% wymiarze. Zasiłek ten jest w całości wypłacany w ramach ubezpieczenia chorobowego, tj. finansowany przez ZUS.

Wniosek o udzielenie urlopu ojcowskiego 2023

W myśl przepisów prawa pracy, pracownik, który chce skorzystać z urlopu ojcowskiego, powinien dostarczyć do swojego pracodawcy stosowny wniosek. Co ważne pracownik musi złożyć go w swoim zakładzie pracy w nieprzekraczalnym terminie 7 dni przed rozpoczęciem urlopu. Co powinien zawierać wniosek o urlop ojcowski? Wniosek o urlop ojcowski powinien zawierać dane takie, jak:

• Miejscowość i datę założenia wniosku;
• Imię i nazwisko pracownika;
• Dane pracodawcy;
• Prośbę o udzielenie urlopu;
• Imię i nazwisko dziecka;
• Datę urodzenia dziecka;
• Wymiar urlopu;
• Datę początkową i końcową urlopu;
• Podpis pracownika;

Do wniosku należy dołączyć opis skróconego aktu urodzenia dziecka oraz oświadczenie o niepobieraniu zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu ojcowskiego.

Czy urlop ojcowski jest płatny?

Urlop ojcowski jest urlopem płatnym w 100%. Oznacza to, że ojciec dziecka za czas spędzony z dzieckiem, otrzymuje pełne miesięczne wynagrodzenie. Należy pamiętać, że urlop ojcowski przysługuje w ramach ubezpieczenia chorobowego.

Czy pracodawca może nie zgodzić się na urlop ojcowski?

Pracodawca bez względu na przyczynę nie może odmówić udzielenia urlopu ojcowskiego w terminie oraz wymiarze wskazanym przez pracownika. Jedynym przypadkiem, w którym pracodawca może odmówić udzielenia urlopu ojcowskiego to sytuacja, w której pracownik nie spełnia przesłanek ustalonych ustawowo dla nabycia tego uprawnienia.

Czym różni się urlop ojcowski od urlopu tacierzyńskiego?

Zgodnie z polskim prawem urlop ojcowski i urlop tacierzyński to dwa różne urlopy. Jak wspominamy wyżej urlop ojcowski trwa tylko 2 tygodnie i jest udzielany bez względu na to, czy matka dziecka jest na urlopie macierzyńskim, czy nie. Natomiast urlop tacierzyński może trwać nawet kilka tygodni, gdyż jest częścią urlopu rodzicielskiego, jednak jest zależy od urlopu matki dziecka. Przygotuj się na nadchodzące zmiany z firmą Verte! Nie czekaj do ostatniej chwili – sprawdź nasze darmowe kursy kadry i płace, bądź na bieżąco z najnowszymi zmianami w prawie.

Kalina Kaczmarek

Trener

Ekspert prawa pracy z 17 letnim doświadczeniem; prowadzi działalność konsultingowo - szkoleniową w zakresie "twardego HR". W latach 2001-2018 była pracownikiem Państwowej Inspekcji Pracy - Okręgowego Inspektoratu Pracy w Gdańsku, na stanowiskach inspektora pracy a następnie starszego inspektora pracy. Doświadczony trener współpracujący z firmami szkoleniowymi, specjalizuje się w problematyce prawnej ochronie pracy, doradca i stały współpracownik wielu przedsiębiorstw i instytucji.

Dowiedz się więcej